op één lijn 49 2e uitgave 2014 Promotie Araya Abrha Medhanyie Ver van moeders bed? Gebruik de app! DOOR LUC GIDDING, REDactie Op 2 juli jl. verdedigde Araya Abrha Medhanyie zijn proefschrift getiteld ‘The Use of mHealth for Maternal Health Care in Ethiopia’ in Maastricht. Medhanyie is een van de Afrikaanse promovendi die door Geert-Jan Dinant en Mark Spigt wordt begeleid als onderdeel van de samenwerking met Mekelle University in Ethiopië. beweegredenen voor het promotieonderzoek was dat maternale sterfte nog steeds hoog is en inspanningen om dit te verminderen onvoldoende opleveren. In 2010 waren er 287.000 geschatte maternale sterfgevallen. Vrouwen in ontwikkelingslanden hadden 15 keer meer risico om te overlijden als gevolg van de zwangerschap of zwangerschap gerelateerde complicaties. Op de voorkant van het proefschrift prijkt een afbeelding van ‘typical rural houses (Hidmo) in Tigray, Ethiopia’ in een wijds, afgelegen natuurgebied. Zorg daar maar eens op het juiste moment de juiste zorgverlener te krijgen! Een van de periode steeg van 6% naar 10% en het percentage geboortes in een zorginstelling steeg van 4% naar 10%. Helaas bleef de maternale sterfte stabiel. Medhanyie en zijn team formuleerden de hypothese dat de inzet van smartphones het effect van de HEWs zou versterken. Om dit te onderzoeken, voerde het onderzoeksteam een aantal deelstudies uit waaronder een inventarisatie van de rol van de HEWs in het gebruik van maternale gezondheidsdiensten door vrouwen. Hieruit bleek dat deze rol vooral antenataal was maar dat er rond de geboorte en postnataal nog weinig informatievoorziening en assistentie werd verzorgd. Een analyse van de kennis en prestaties van de HEWs met betrekking tot antenatale zorg en zorg rond geboortes liet zien dat 88% van de HEWs te weinig kennis had over alarmsymptomen en complicaties. Gemiddeld assisteerde een HEW bij één geboorte per maand. Slechts 20% van de HEWs kreeg hulp van een vroedvrouw. Vanwege het gebrek aan voldoende geschoolde zorgverleners, heeft Ethiopië er zich sinds 2003 op gericht meer ‘zorgverlenerdekking’ te realiseren, vooral in de landelijke gebieden. Belangrijk speerpunt in deze campagne was het opleiden van 34.000 nieuwe ‘health extension workers’ (HEWs). Deze HEWs zijn vrouwen die de middelbare school voltooiden en een jaar training kregen om mensen in landelijke gebieden te kunnen voorlichten over gezondheid van moeder en kind en te assisteren bij veilige en schone bevallingen. Ook leerden zij de vroege identificatie van alarmsymptomen en complicaties om vrouwen direct te kunnen verwijzen als nodig. Ook groeide het aantal zorgposten met 413% en verdubbelde het aantal vroedvrouwen. Andere interessante cijfers zijn, zeker in vergelijking met Nederland, dat het percentage geboortes dat door een geschoolde zorgverlener werd geassisteerd in dezelfde 12 Op basis hiervan ontwikkelden Medhanyie en collega’s een aantal interventies om kennis en competenties van de HEWs te vergroten en smartphones in te zetten. Zo werden onder andere ‘slimme’ formulieren gemaakt die de HEW op de telefoon kan invullen om relevante maternale data te registreren. Op basis van de ingevoerde data geven deze applicaties (apps) interpretaties en adviezen. De HEWs waardeerden deze apps als nuttig, hoewel een aantal pre-condities hiervoor nog moesten worden verbeterd. Zo was bijvoorbeeld de dekking van mobiele netwerken in Ethiopië nog insufficiënt. Een evaluatie van het gebruik van de apps gedurende 6 maanden door 25 HEWs toonde dat deze werden gebruikt bij 59% van de zwangere vrouwen. De formulieren hadden een goede mate van accuraatheid en volledigheid en het team concludeerde dan ook dat de apps in de praktijk op een gepaste en betrouwbare manier gebruikt konden worden. Na deze grondige inventarisaties en evaluaties zal de volgende stap in dit onderzoeksveld zijn óf en welke effecten het smartphonegebruik uiteindelijk heeft op de maternale sterfte. Wij wensen Medhanyie en zijn team vast proficiat in het Amharisch: ! Pagina 11

Pagina 13

Heeft u een reisgids, noviafacts of e-handleidingen? Gebruik Online Touch: vaktijdschrift naar een online publicatie omzetten.

Op één Lijn 49 Lees publicatie 19Home