op één lijn 56 3e uitgave 2016 Promotie 7 december Van ‘Communicatievaardigheden’ naar ‘Vaardige Communicatie’ DOOR ESTHER GIROLDI, PROMOVENDUS Effectieve communicatie tussen huisarts en patiënt is essentieel voor goede zorg. Ondanks dat aios worden getraind in communicatieve vaardigheden, laten studies zien dat deze vaardigheden onvoldoende worden toegepast in de praktijk. Arts-patiënt communicatie is een complex proces dat bepaald wordt door de doelen en context van het consult. Maar hoe kunnen we deze doelgerichtheid en contextspecificiteit (in tegenstelling tot generieke vaardigheden) in de (onderwijs)praktijk brengen? patiënt’. Vervolgens probeerden we te begrijpen hoe aios ondersteund kunnen worden bij het leren van contextspecifieke en doelgerichte communicatie. Het verzamelen van informatie Om doelgerichte adviezen te ontwikkelen die aansluiten bij waar aios behoefte aan hebben, hebben we allereerst via observaties en interviews situaties geïdentificeerd die door aios als lastig worden ervaren tijdens de informatieverzameling. Aios ervaren bijvoorbeeld problemen in de informatieverzameling als: • het conflicteert met andere doelen (bijv. het opbouwen van een arts-patiënt relatie en tijdmanagement • de geleerde communicatievaardigheden ineffectief zijn • hun eigen emoties open communicatie belemmeren. Een situatie waarbij meerdere van deze moeilijkheden zich voordeden, en als zeer lastig werd ervaren door alle aios, is de informatieverzameling bij breedsprakige patiënten. Aios benoemden expliciet dat ze in deze situatie niet beschikken over de benodigde vaardigheden. We besloten om deze specifieke uitdagende context nader te exploreren door middel van individuele en groepsinterviews met ervaren huisartsen. Om met breedsprakigheid om te gaan, proberen huisartsen allereerst de oorzaak van de breedsprakigheid te achterhalen om vervolgens een passende aanpak te kunnen kiezen. Ze gebruiken veelal gebruikelijke communicatiestrategieën, maar hanteren hierbij een directievere communicatiestijl. Om te voorkomen dat deze benadering de relatie schaadt, passen artsen specifieke strategieën toe zoals het ‘empathisch onderbreken’ van de patiënt. Dit proefschrift is een eerste verkenning van deze vraag. Hiervoor probeerden we eerst te begrijpen wat effectieve communicatie is binnen een bepaald(e) doel/context. We hebben hiervoor twee consultdoelen die belangrijk zijn voor artsen als ‘case studies’ geselecteerd: ‘het verzamelen van informatie’ en ‘het geruststellen van de Het geruststellen van de patiënt Via interviews waarbij opnames van consulten bekeken werden, hebben we geruststellingsstrategieën van ervaren huisartsen in kaart gebracht, als ook hoe patiënten deze strategieën ervaren. Een belangrijk doel bij geruststelling is het creëren van vertrouwen, zowel in de expertise van de arts als in de arts-patiënt relatie. Dit vertrouwen werd beschouwd als geruststellend op zichzelf en ondersteunend aan het accepteren van geruststellende informatie. 24 Pagina 23

Pagina 25

Voor gidsen, online publicaties en lesboeken zie het Online Touch beheersysteem systeem. Met de mogelijkheid voor een online shop in uw catalogussen.

Op één Lijn 56 Lees publicatie 26Home